• Slideheader0
  • Slideheader1
  • Slideheader10
  • Slideheader11
  • Slideheader12
  • Slideheader13
  • Slideheader14
  • Slideheader15
  • Slideheader16
  • Slideheader17
  • Slideheader18
  • Slideheader19
  • Slideheader2
  • Slideheader20
  • Slideheader21
  • Slideheader22
  • Slideheader23
  • Slideheader24
  • Slideheader25
  • Slideheader26
  • Slideheader27
  • Slideheader28
  • Slideheader29
  • Slideheader3
  • Slideheader30
  • Slideheader31
  • Slideheader4
  • Slideheader5
  • Slideheader6
  • Slideheader7
  • Slideheader8
  • Slideheader9
  • Slideheader32
  • Slideheader33
Op 7 mei vond in aanwezigheid van de staatsecretaris van OC&W, mr. drs. C.H.J. van Leeuwen, de herbegraving plaats van de Schokkerbeenderen in de gerestaureerde kerk op de Zuidpunt van Schokland.
Er waren eerst twee gescheiden bijeenkomsten van Het Flevo-landschap en de Schokkervereniging. In de kerk op de Middelbuurt vond een besloten bijeenkomst plaats van de Schokkervereniging. Het Flevo-landschap verzorgde een programma in Restaurant Schokland  waarin de restauratie en het werelderfgoed centraal stonden

Geen emotionele begrafenis maar een 'begraving met gefascineerde ontroering'. Met die woorden kenmerkte staatssecretaris Cees van Leeuwen de teraardebestelling van de stoffelijke resten van 147 Schokkers.
De resten van deze mensen zijn in 1940 in de 14de-eeuwse kerk op Schokland opgegraven voor wetenschappelijk onderzoek. Toenmalig onderzoeker Arie de Froe van de Universiteit van Amsterdam concludeerde dat op Schokland het oertype van de Nederlander zou moeten wonen (zie ook hier). Vanwege de geïsoleerde ligging van het eiland zou de bevolking nauwelijks door de buitenwereld zijn beïnvloed. De Schokkers zouden volgens De Froe mogelijk zelfs verwant zijn aan de Neanderthalers. Het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam bewaarde de botten in de 'antropologische studiezaal', waar ze na het stukgelopen onderzoek in de vergetelheid raakten.

De Schokkervereninging kwam de beenderen vijftien jaar geleden op het spoor, zie De tweede ontruiming van Schokland (1940)  en beijverde zich voor de terugkeer van de resten van hun voorvaderen op het voormalig eiland.

De meeste stoffelijke overschotten zijn in december 2002 al begraven in de nieuwe grafkelders in het 'schip' van de gerestaureerde kerkruïne op de zuidpunt (zie de twee foto's onderaan dit artikel).  Nu de renovatie achter de rug is, is er ruimte om de menselijke resten weer onder de kerkvloer te begraven. Bij de restauratie kwamen nog meer botten tevoorschijn rondom de kerk. Het zijn de restanten van een onbekend aantal zelfmoordenaars, slachtoffers van epidemische ziekten en drenkelingen van wie de godsdienst niet bekend was. Christenen werden namelijk in de kerk begraven.
Op 7 mei 2003 was de herbegrafenis van de laatste teruggevonden Schokker.

De ceremonie rond de kerkruïne op de zuidpunt van Schokland was een gedenkwaardige plechtigheid. Compleet met grafmonument, een teraardebestelling van Schokker beenderen, gebed, en hier en daar zelfs een traan. Ondanks dat het geen echte begrafenis was voor de vele Schokker nazaten die naar het voormalige eiland waren gekomen. Hun plechtigheid begon in de museumkerk op Schokland, waar de beenderen werden overgedragen aan de nabestaanden. Een bijzonder moment voor de Schokkervereniging, die jaren moest vechten voordat ze de voorvaderen op hun eigen eiland mochten herbegraven. Met een plechtige tocht vanuit de kerk naar de kerkruïne op de zuidpunt van Schokland brachten de nazaten het symbolische laatste skelet naar de andere, al in december herbegraven beenderen.

Meer dan zestig jaar moesten de stoffelijke overschotten wachten in een duister en vergeten hoek van de antropologische studiezaal, zoals staatssecretaris Van Leeuwen het omschreef. De gedachte achter het overigens nooit uitgevoerde onderzoek: de Schokkers zouden weleens rechtstreekse afstammelingen kunnen zijn van de Middeleeuwse bewoners van Nederland. In de jaren 1940 een fervent onderzoeksgebied. Nog een schaduwzijde van - in de ogen van een aantal Schokker nazaten - de 'grafschennis': de Duitse bezetter destijds hoopte wellicht het onderzoek te kunnen gebruiken om de Arische rassenleer bevestigd te krijgen.

Rond de klok van half twaalf zijn de Schokkernazaten, het Schokkerkoor en de genodigden in een gezamenlijke stoet met de kist met de laatste stoffelijke resten aangekomen op de Zuidpunt van Schokland. Na een gebeds-gedicht bad dominee Cornelisse uit Ens de Schokker voorvaderen een goede laatste rustplaats toe. 'Ze zijn hier begraven in vertrouwen op Uw toekomst. Schenk hen rust, Eeuwige.' Het Schokkerkoor zong tijdens de plechtigheid. Staatssecretaris Van Leeuwen van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen legde een krans, en onthulde een gedenksteen en informatiepaneel.

Dit artikel is een compilatie van diverse krantenartikelen. 

CookiesAccept

Deze website maakt gebruik van cookies.

Leer meer

Ik begrijp het!
Cookiewet: regels en richtlijnen
Websites moeten bezoekers informeren als zij cookies willen plaatsen. De bezoeker moet daarvoor toestemming geven. Dat geldt alleen voor cookies die surfgedrag bijhouden.

De regels voor cookies staan in de Telecommunicatiewet.

Functionele cookies uitgezonderd
Websites hebben geen toestemming nodig voor cookies die nodig zijn om een dienst of webshop te laten functioneren. Dit zijn bijvoorbeeld bestanden die bijhouden wat er in een winkelwagentje zit.

Versoepeling voor analytische cookies
Op dit moment moeten websites ook voor analytische cookies toestemming vragen. De minister van Economische Zaken wil het verplicht vragen van toestemming voor analytische cookies afschaffen.

Websites gebruiken analytische cookies om bezoekersaantallen bij te houden. Ze hebben nauwelijks gevolgen voor de privacy. Wel zorgen ze vaak voor ongewenste pop-ups waarin om toestemming wordt gevraagd.

Door de geplande versoepeling hoeft een website alleen om toestemming te vragen als dit ook echt nodig is om de privacy te beschermen. Dat kan ook bij analytische cookies in sommige gevallen nodig zijn. Bijvoorbeeld als de verzamelde statistische gegevens ook worden gebruikt voor het opbouwen van bezoekersprofielen.

Tracking cookies: altijd toestemming vereist
Bij het plaatsen van zogenaamde ‘tracking cookies’ moet een website de bezoeker altijd informeren en toestemming vragen. Tracking cookies worden gebruikt om individueel surfgedrag bij te houden en om profielen op te stellen. Dat heeft grotere gevolgen voor de bescherming van privacy. Naast de Telecomwet is ook de Wet bescherming persoonsgegevens op deze cookies van toepassing.